Kabogoh Picarogeeun
Kacaritakeun dina hiji
desa, aya hiji kulawarga anu basajan. Sakabeh tina anggota kulawarga eta nyaeta
mung lima urang istri. Enok, anak cikal Umi Mumun tos pernah nikah tapi
dicerekeun kusabab krisis ekonomi dina kulawargana. Enuy keuheul dina kajadian
anu nimpa tetehna. Hiji deui anu bungsu boga rupa nu geulis,budak Smp keneh
geus boga kabogoh.
Dina hiji mangsa....
Enuy : “Mi,
kunaonnya hirup urang teh nalangsa-nalangsa teuing?”
Umi : “Nya
tos takdirna meureun nuy. Tapi sanajan urang jalma teu boga, urang tong
ngahajakeun mementa ka batur. Kedah ngabogaan harga diri”
Nini : “Matakna
neangan pibojoeun teh nu beunghar, supaya bisa ngarubah kahirupan urang!”
Enok : “Tapi
nu utamana oge, Enuy kudu cinta kudu bogoh ka jalmina jeung jalmi eta oge cinta
bogoh ka Enuy.”
Entin :tah bener pisan teh,nu utama namah
kudu cinta. (Entin asup ngarewaskeun kabehan)
Nini : “Halah
naon si cinta? Siga nu enya wae ngomong cinta. Enok ge miheulakeun cinta tapi
tungtungna? Keukeuh we sangsara. Malah dicerekeun ku salaki pan ayeunamah!”
Enok :eh ari nini, enok mah beda
caritana atuh ni.
Entin : Entin da anu tara di nyenyeri
lalaki mah nya nin?
Nini : ah naon atuh maneh Entin,budak
keneh tong waka bobogohan..
Umi : “Atos
atuh, Nin. Kunaon jadi ngaleret ka dinya ieu teh?”
Nini : “Ieu
yeuh, budak maneh,si Enuy teh geus gede tapi can kawin. Boga kabogoh ge hanteu.
Daek budak jadi parawan kolot?”
Enuy : “Amit-amit
atuh Nin tong dugi ka kitu. Muhun-muhun. Engke Nuy milarian kabogoh lah.
Picarogeun sakalian.”
Enok ; “Ah
Enok ge bade ngabantosan kanggo milarian pibojoeun ah kanggo Enuy.”
Nini : “Kade
tong nu kere siga urut salaki maneh Nok.”
Umi : “Engke
Umi ge bade milarian ah kanggo pibojoeun Enuy,nya Nuy.”
Entin : ah babaturan entin mah barudak keneh tuda, ica
mah moal mantuan teteh milarian jodoh ah..
Enuy : “Haduh
janten ngarepotkeun ieu teh.ieu si Entin deui pipilueun”
Entin : kieu kieu ge Entin teh nyaah ka
teteh hambih teteh tereh nikah tereh boga salaki siga batur.
Enjingna, waktos Enuy
nuju icalan gorengan sareng tetehna, Enok, aya hiji pameget anu ngancik dina
hatena. Sateuacanna...
Entin : tiiseun pisan dagang gorengan teh
atuh ieu teh nya teteh
Enok :syukuri we Tin,isukan ge arurang
bakal sukses.
Enuy :si Entin mah loba omong tuda
Ray : “Gorengan..gorengan..”
Enok : (teu
ngadangu)
Entin :teteh itu aya nu bade meser sugan
Enuy : “Teteh
itu aya nu bade meser gorengan.”
Enok : “Oh
muhun-muhun.”
Ray : “Bala-bala
sabarahaan?”
Enok : “Sarebuan
kang.”
Ray : “Meser
sapuluh atuh teh.”
Entin : alhamdulillah aya oge rezeki...
mangga sok kang
Enok : (ujug-ujug
hapena disada)
Enok : “Nuy,
teteh bade nampi telpon heula. Panglayanankeun atuh.”
Enuy : (ngalamun/
teu ngajawab)
Enok : “Nuy,
nuy, ENUY!”
Entin :teh enuy... tong ngalamun
Enuy : “Oh
muhun-muhun teh.”
Enok : “Ey
ari maneh. Ieuh, teteh bade nampi telpon heula. Ieu panglayanankeun heula ku
Enuy.”
Enuy : “Muhun,
teh”
Enuy : “Sakumaha
kang?”
Ray : “Sapuluh
we, teh.”
Enuy : “Ah
mani teteh nyebat teh. Ieu, Kang.”(Imut teu puguh ka Raymond)
Ray : “Muhun
atuh. ENENG.” (ngabales imut Enuy)
Poe ka
poe, unggal sonten, Raymond sok ngajak Enuy ka kebon enteh caket
bumina. Malah mah aranjeunna tos bobogohan ayeuna. Rina aheng ningal adina nu unggal
sonten kaluar bumi jeung mung alesan bade ameng.
Enok : “Ari
Enuy unggal sonten sok ameng kamana?”
Entin :enya ih si teteh ayena mah sok
ulin wae,kamana teteh?
Enuy : “Ka
kebon enteh.”
Enok : “Sareng
saha?”
Entin :sareng kabogohnya meren
teh,deudeuh teteh boga kabogoh..
Enuy : “naon
atuh Entin,budak keneh nguruskeun kabogoh .. Sareng Kang Ujang teh.”
Enok : “Kang
ujang mana ieu teh?”
Enuy : “Kang
ujang anu basa eta meser bala-bala sapuluh.”
Entin :anu mana nya teh?
Enok : “Seueur
atuh nu meser bala-bala sapuluh teh.”
Enuy : “Itu
nu kasep, nu basa eta Nuy ngalamun teu puguh dipayuneunnana.”
Enok : “Oh
emut.emut. Ari Enuy teh bogoh ka Ujang?”
Enuy : “Tos
bobogohan meureun, Teh.”
Enok : “Wah?
Nya tos ue, teteh teu kedah milarian pibojoeun kanggo Enuy ari Enuy tos kenging
mah.”
Enuy : “Nya
muhun atuh Teh.”
Dina hiji wanci, Nini
Bahri ngadatangan H.Sobar, juragan angkot di kampungna. Maksadna mah bade
ngajodokeun incuna sareng putra H.Sobar. Sabab H.Sobar oge ngagaduhan putra
kaluaran ti Universitas kawentar di luar negeri.
Nini : assalamualaikum
Abah :waalaikumsalam
Nini : “Kumaha
kabarna, Pak Haji?”
Abah : “Alhamdulillah.
Lebet Nin.”
Nini : hatur nuhun pak haji
Abah : buu ambuu,,enggal kadieu nyandak
cai aya Nini Bahri.
Ambu : uhun abah...
Abah : neng atos hla amengna neng,enggal
kadieu salim ka Nini
Eneng : ih baruk aya nini (buru-buru salim
ka nini bahri)
Nini : eh eneng tos ageung ayena mah,,
aa aya di dieu neng?
Eneng : aya nin,, duka nuju kamana ayena
mah
Asup ambu isitrina abah mawa cai jang nini bahri
Ambu :nini kamana wae tara nganjang kadieu
Nini :nini mah tos teu kiat Indit jauh
atuh da ambu,, ieu ge kadieu aya kapriyogian
Ambu : aya kapriyogian naon nini teh?
Nini : “Dadanguan
teh bapak sareng ibu haji gaduh putra anu teu acan nikahnya?”
Ambu : “Muhun.
Putra abdi teh nembe uih ti Australia. Kuliah kitu. Kunaon kitu, Nin?”
Nini : “Kaleresan,
Kami gaduh incu anu tacan nikah.”
Ambu : “Wah
sae atuh. kumaha mun urang jodohkeun wae?”
Nini : “Tah
eta maksad kami teh? Saha nami putra Pak Haji?”
Abah : “Raymond.
Tah janten atuh nya. Langsung we urang tangtukeun tanggal lamarannana?”
Nini : “Mangga
atuh Pak Haji.”
Ambu : “Hah,
kumaha upami minggu payun? Soalna, minggu payunna, abdi sakulawarga bade ka
Australi kanggo wisudaan Raymond.”
Nini : “Langkung
enggal langkung sae.”
Aranjeunna satuju yen
aranjeunna bade ngajodokeun Raymond sareng Enuy.
bu Hj.Sobar ngusahakeun
kanggo nepikeun ka anakna perkawis pajodoan ieu. Tangtu Raymond geuwat nolak
sabab anjeunna tos ngagaduhan kabogoh.
Ray : “Alim
pokona, Ambu.”
Ambu : “Teu
bisa kitu jang. Kulawarga urang teh hutang budi ka kulawarga Nini Bahri. Abah
teh bareto tos disalametkeun dina kacelakaan di deket walungan ku putrana Nini
Bahri, Kang Dadang, dugi ka anjeunna palid tuluy pupus.”
Ray : “Hiji,
Ujang teu terang saha jalmina. Kadua, Ujang tos kagungan kabogoh. Katilu.... Ah
teu tiasa judah-jodoh atuh Bah. Da sanes zaman siti nurbaya ujang teh.”
Ambu : “Anjeun
teh tos gaduh kabogoh? PUTUSKEUN. Pokona urang kedah ngawaler jasa kulawarga
eta.”
Ray : “Saha
kitu namina, ambu?”
Ambu : “Euleuh
ambu hilap teu naros.”
Ray : “Pokona
mah alim, Ambu.”
Teu lila ti poe harita,
waktos Umi nuju riweuh nyandak balanjaan di pasar, aya hiji pamuda nu
ngadeukeutan tuluy nawarkeun pami aya nu kedah di bantosan.
Ray : “Bade
dibantosan, Mi.”
Umi : “Oh
sawios. Umi tiasa nyalira.”
Ray : “Teu
sawios da, Mi.”
Umi : (Gumujeng
ningali Ray mangnyandakkeun balanjaannana)
Ray : “Bade
kamana, Mi?”
Umi : “Bade
uih. Dugi ka pangkalan ojeg ue nya, Jang. Eh ai kakasih Ujang saha?”
Ray : “Ray,
Umi.”
Umi : “Oh
Ray. Kacida bageurna. Cobi mun anak Umi tiasa nikah sareng Jang ray.”
Ray : “Ah
Umi. Bisa wae heureuyna.”
Umi : “Eh,
umi mah teu heureuy. Leres. Serius. Umi teh gaduh parawan anu teu acan nikah.
Cobi wae upami putri Umi tiasa nikah sareng, Ujang.”
Ray : “Ah
Umi. Eh mi, tos dugi.”
Umi : “Oh
nuhun, jang Ray. Pami salse, ameng ka bumi umi nya. Caket kebon teh atanapi
caket juragan angkot tea. ”
Ray : “Muhun,
Mi.”
Ahirna Umi uih naek ojeg
nyandak balanjaanna.
Saprak dugi di bumi, Umi
langsung masihan terang ka Enuy yen Umi tos mendakan sosok pibojoeun nu tiasa
janten caroge Enuy.
Enok : (Nuju
ngakeul)
Umi : “Enuy.
Nuy. Enuy!! Nok Enuy mana?”
Enok : “Di
lebet Umi.”
Enuy : “Aya
naon, Mi?”
Umi : “Tah
geuning. Umi tos mendakan calon caroge kanggo Enuy.”
Enuy : “Saha
Umi?”
Umi : “Namina
Ray. Bageur teh. Tadi mantuan Umi nyandak balanjaan.”
Nini : (ujug-ujug
datang). “eits. Teu bisa. Nini tos mendakan calon salaki jang Enuy. Anakna Pak
H.Sobar, namina Raymond.”
Enok : “Teu
bisa kitu atuh, Nin. Emangna muning maen ngawinkeun kitu wae. Kedah naros
persetujuan Enuy heula atuh, Nin.”
Nini : “Maneh!!
Cicing!! Neangan suami ge teu baleg rek mamatahan Kami!”
Enok : “Tong
ngungkit-ngungkit nu lami atuh Nin!! Eta ma masa lalu!!”
Nini : “Ah
cicing maneh!!”
Umi : “Nya
mun umi mah kumaha Enuy ue. Asal Enuy bogoh mah. Nya mangga wae.”
Enuy : “Ah
alim, Umi, Enin. Enuy mah tos gaduh kabogoh. Taros ue ka teh Enok.”
Enok : “Muhun,
Umi. Jalmina oge bageur teh. Unggal poe sok jalan-jalan sareng Enuy pan.”
Umi : “wah?
Saha namina saha namina?”
Enok : “Namina
Ujang, Mi.”
Nini : “Ah
namina oge tos ujang pasti hirupna balangsak!!”
Enuy : “Nya
henteu atuh Nin. Nu penting mah Enuy bogoh ka kang Ujang.”
Nini : “Teu
bisa!! Pokokna mah isukan kulawarga H.Sobar rek kadieu, rek ngalamar anjeun.”
Enuy : “Embung.”
Nini : “Enuy!!”
Enuy : “Embung.”
Nini : “Enuy!!”
Enuy : “Pokokna
mah embung.embung.embung.”(ninggalkeun tempat)
Umi : “Enuy!!”
(ngagorowok ngudag Enuy)
Di sisi sanesna....
Ambu : “Jang
tong hilapnya, enjing acara lamaran tea.”
Ray : “Teu
bisa dibatalkeun ambu?”
Ambu : “Teu
tiasa Ujang.”
Ray : “Terus
Enuy kumaha? Ujang teh tos bogoh pisan ka Enuy. Enuy oge sabalikna.”
Ambu : “Kieu
nya jang. Ayeuna mah putuskeun we Enuy. Ujang kedah rumasa yen ujang teh anak
lalaki abah jeung ambu hiji-hijina. Upami sanes ku ujang, ku saha deui eta
hutang tiasa di bayar.”
Ray : “Nya
atuh, ambu. Insya Alloh ujang usahakeun.”
Ambu : “Tong
ngusahakeun-ngusahakeun sagala. Pokona mah, putusekeun eta Enuy. Anggap we enuy
teh lain jodo ujang. Da jodo mah tos ditangtukeun ku Nu Kawasa, Jang.”
Ray : “Muhun
ambu, Ujang siap. Ayeuna, ujang bade ka kebon teh heula nya, bah. Bade papendak
sareng Enuy.”
Ambu : “Tong
hilap. PUTUSKEUN.”
Ray : “Muhun,
ambu.”
Raymond sareng Enuy
ameng deui ka kebon enteh sapertos biasana. Raymond teu tega ngawartosan yen
anjeunna dijodokeun. Raymond heuheureuyan we sareng Enuy. Dugi ka aranjeunna
cape, tuluy Enuy nyaritakeun kaayaan nu nimpa anjeunna.
Enuy : “Terus
ayeuna kumaha atuh, Kang?”
Ray : “Akang
ge teu terang. Sabenerna mah akang oge di jodohkeun ku Abah.”
Enuy : “Euleuh
sedih Enuy mah. Deui Enuy mah dilamarna enjing.”
Ray : “Akang
ge bade ngalamar enjing.”
Enuy : “Euleuh
beuki sedih. Terus akang narima?”
Ray : “Matakna
abang kadieu teh, kieu nya. Apa ti Istri anu bade di lamar ku akang teh tos
nulungan abah. Abah teh ngarasa hutang budi. Akang salaku anakna kedah ngabayar
hutang eta.”
Enuy : “Jadi
akang narima teu?”
Ray : “Hapunten
Nuy. Akang salaku anakna mah narima we. Akang ge beurat narimana. Tapi da
kumaha deui atuh.”
Enuy : “Terus
Enuy kumaha, Akang?”
Ray : “Ayeuna
mah Enuy tarima we yen Enuy teh sakedap deui bade dilamar. Meureun we urang mah
teu jodo, Nuy.”
Enuy : “Tapi
Enuy mah hoyong sareng akang.”
Ray : “Enuy.
Hapunten akang teu tiasa nulungan. Da akang mah alim jadi anak durhaka.”
Enuy : “Terus
jang naon atuh akang masih keneh ngajak Enuy ka dieu. Ngajak putus lain?”
Ray : “Hapunten,
Nuy.”
Enuy : “Enuy
geuleuh ka akang!!”(ninggalkeun kajadian)
Enjingna, acara lamaran diayakeun.
Acara diayakeun sabasajan pisan. Tapi Enuy keukeuh teu narima perkawis pajodoan
ini. Anjeunna tutuluyan ceurik, ngadu ka tetehnya perkawis pajodoan ieu.
Sementawis di bumina bade berlangsung acara lamaran. H.Sobar sareng Raymond
datang....
Nini : “Neng,
tuh besan teh tos dongkap.”
Umi : “Mana,
Nin?”
Nini : “Wilujeng
sumping, Pa Haji.”
Abah : “Hatur
nuhun.”
Nini : “Oh
ieu nu namina Raymond teh? Kasepnya.”
Ray : “Enin.”
(nyapa)
Umi : “RAY??”
Ray : “Umi?”
Umi : “Nin,
geuning pibojoeun anu neng pilih teh sami sareng nu Enin pilih.”
Nini : “Enya
atuh. Pilihan saha heula.”
Umi : “Mangga
pak haji lebet.”
Aranjeunna
lebet....
Di ruang acara....
Ray : (tungkul
nandaan sedih)
Ambu : “Ceu,
punten, mana atuh putri euceu teh?”
Umi : “Aya
nuju di kamar sareng ttehna.”
Nini : “Cik
sauran, Neng.”
Umi : “Muhun
atuh, Nin. Sakedapnya Pak Haji.”
Umi : “Enuy
pibojoeun tos dugi, Nuy. Hayu atuh, geura kaluar Nuy.”(janten patung)
(di kamar)
Enuy : “Enuy
mah alim dijodo-jodokeun kieu teh, teteh.”
Enok : “Nya
teteh oge teu tiasa ngalakukeun nanaon, Nuy.”
Enuy : (ceurik)
Entin : atos teh atos,enging nangis wae.
Merenan ieu jodoh kanggo teteh
Enuy : manehmah teu ngarti tuda
tin,teteh mah embung di jodohkeun
Enok : “Ai
saur Ujang kumaha ceunah?”
Enuy : “Kang
ujang oge teu tiasa nanaon. Da anjeunna oge dijodokeun ku apana ka anakna jalmi
nu tos nulungan apana.”
Enok : “Sanes
jodo meureun, Nuy. Mugi we jalmi ieu tiasa janten jodo Enuy. Teu
gagal sapertos teteh.”(saeutik ceurik sabari ngusapan mastaka Enuy)
Enuy : “Teteh...”
(ngusap ci panon Rina)
Enok : “Teteh
ge nikah sareng jalmi anu tteh cinta tapi...sangsaraaa Nuy.”
Enuy : “Teteh
tong nangis.”
Enok : “Tos
yu. Tos di sauran ku Umi.”
(Enuy, Rina kaluar ti
kamar)
Umi : “Pibojoeun
tos dugi. Hayu geulis.”
Enuy : (tungkul)
Enok : “Tos
atuh tong sedih wae.” (ngaharewos)
Umi : “Tah
ieu putri abdi nu geulis tea.”
Ray : “ENUY??”
Enok : “ANJEUN!!!
Nuy, tingali saha calonna. Pibungaheun Enuy sigana mah.”
Enuy : “KANG
UJANG??”
Umi : “Hidep
silih kenal??”
Nini : “Tuh
nya pinilih Enin mah pas wae.”
Ambu : “Oh
jadi salami ieu teh kabogoh ujang teh Enuy budakna Ceu Mumun?”
Ray : “Sumuhun
geuning, Bah. Tos lah tong lamaran sagala. Langsung ue nikah!!”
Enok : “Eits
teu tiasa. Kedah ngaliwatan proses heula atuh Jang. Mani teu sabar.”
Ambu : “Tos
nu penting mah hikmah na dina poe ieu, teu aya pihak nu dikorbankeun ku
pajodoan ieu. Ayeuna mah mangga urang langsungkeun we ieu acara.”
Ahirnya, Raymond
ngalamar Enuy. Gadis anu dijodokeun ku apana sakaligus kabogohna sorangan.
SELESAI
